Η παραίτηση του σημερινού Έλληνα από καθετί που απαιτεί αγώνα και μάχη δείχνει το ηθικό του δεν είναι ακμαιότατον, αλλά καταπονημένο. Φαίνεται ότι έχει αλλοτριωθεί και απορροφάται από τις καθημερινές συνήθειες και τα τετριμμένα, γιατί εξαναγκάστηκε στις υπάρχουσες συνθήκες, να αναζητά ολοένα και περισσότερες ευκαιρίες να επιβιώνει προτού προφτάσει να ξεπεράσει το όριο της δημιουργικής του νιότης. Η ύπαρξη όμως των αντιμαχόμενων τάσεων αποτελεί ελπιδοφόρο γεγονός, ότι ναι μεν το ηθικό του αποτελματώθηκε ,αλλά υπάρχει και μια άλλη πλευρά που πάντα επιβιώνει μέσα του ως αρχέγονη και βασική αξία περιμένοντας την κατάλληλη ευκαιρία να ξεπηδήσει.
Παρατηρώ τους ανθρώπους,τις φυσιογνωμίες, τους χαρακτήρες, παρατηρώ την μία την ίδια, σύγχρονη, κενή, χωρίς συναίσθημα φυσιογνωμία, που από τη μια ομοιάζει με αυτή του ανήμπορου και γεμάτου ερωτηματικά πολίτη και από την άλλη μ’ αυτή του ψυχρού εκτελεστή.
Αλήθεια, ποιος είναι αυτός από τους σημερινούς Έλληνες που είναι χαρούμενος και ζεί ευτυχισμένος ή εντέλει έχει αυτό που θέλει για τα παιδιά του και τον ίδιο; Ποιος είναι αυτός που δεν επαναφέρει στη μνήμη του παλιές ξένοιαστες εποχές και ποιος είναι αυτός που αναρωτήθηκε αν τελικά φταίει και η αφεντιά του για το σημερινό τέλμα στο οποίο έχει περιέλθει η χώρα. Παντού ακούς για λάθος επιλογές. Ακούς για τον κακό καιρό και τα άσχημα γυρίσματα, ακούς σχόλια και κριτικές και δεν ακούς ποτέ μα ποτέ για λύσεις. Απλές, λογικές λύσεις, που με συσπείρωση και αλληλεγγύη μπορούν να συνενωθούν και να ανατρέψουν το κακό. Και τότε είναι, που ίσως αρχίζεις να δικαιολογείς το χαμηλό ηθικό και μετά αρχίζεις να δικαιολογείς την παραίτηση και το ψυχρό βλέμμα. Δικαιολογείς τα… αδικαιολόγητα.
Μπορεί η ευθύνη που αναλαμβάνει ο Έλληνας να είναι μεγάλη και να μη μπορεί άλλο να τη διαχειριστεί. Γιατί η χώρα που τον γέννησε κουβαλά μια βαριά ιστορία και ο ίδιος φέρει αυτή την ευθύνη ως συνεχιστής της. Πόση ακόμη να στοιβάξει επάνω στις πλάτες του; Η ευθύνη, θέλει θάρρος, θέλει πείσμα και προσπάθεια. Θέλει άμυνες και καμμία οπισθοχώρηση.
Ίσως να ναι αυτό που έγραψε ο Ν. Καζαντζάκης «γιατί η ράτσα ξεθύμανε; Πώς θα συνεχίσουμε πάλι; ρωτάς ξαναρωτάς σκύβεις να κοιτάξεις τις ζωντανές φυσιογνωμίες που συναντάς στον δρόμο ,τεντώνεις το αυτί ν’ ακούσεις τι λέν, κρατάς την αναπνοή σου προσδοκώντας να συλλάβεις μιαν κίνηση, μια σκέψη, μιαν κραυγή που να σου δίνει κουράγιο».
Κι αυτή την κραυγή και την ελπίδα δεν την ακούς ούτε και σήμερα γιατί μάταια… το ηθικόν εστί…. καταπονημένον. Κι ίσως να θέλει ένα γερό πάτημα για να ξαναγίνει ακμαιότατον!
Αρήτη
